صحن
یکی خصوصیت های بارز معماری قبل از اسلام آدرس مسجد توفیق مشهد کشور ایران و مسجد، تراس میباشد. ایوان مربع یا این که مربع مستطیل صورت میباشد که در مسجد ایراینی صحن نیز خوانده می گردد. اکثر وقت ها اولیه فضایی میباشد که خداپرست در وقت ورود در آن قرار میگیرد. به خواسته وضو به چنگ آوردن برای ورود به فضای مسجد در جمهوری اسلامی ایران بایستی حوضی در میانه این صحن تعبیه گردد.
ایوان
در مسجد اهل ایران ایوان بخشی از آن میباشد که مستقیما به سوی دنیا ملکوتی یا این که دنیا گزینه آرزوی مومنان باز گردیده است. تراس مسجد در جمهوری اسلامی ایران، در واقع مکانی با ویژگی کیهانی که بایستی آن را به مثابه تالاری تلقی کرد ک گنبد آن، سقف ملکوتی، آسمان میباشد. این نگاه کیفیتی فرا کالبدی به اجزای فضایی اهل رزرو مسجد توفیق مشهد ایران میدهد. ایوان از یک فضای بی آلایش کالبدی به فضایی هم داخلی هم فرنگی تمجید می گردد.
فضایی فرنگی نسبت به فضاهای دورادور آن وداخلی از آن جهت که با همت اسمان یک فضای بی نقص می گردد. این سقف افق که گنبد تراس اهل ایران میباشد دارنده چهار رکن یا این که اساس میباشد . چهار حیاط در جهت چهار رکن دانا نیز درست شده اند . بدین ترتیب یک مبنا هندسی متقاطع چلیپایی که سوی موادسازنده دانا را علامت میدهند به چهار رکن نمادین یعنی ایوانها ختم می گردند .
حیاط
یکی موادتشکیل دهنده قدیم معماری اهل ایران میباشد که به طور بی آلایش از تاقی ساخته شده که یک طرف آن گشوده میباشد. رفته رفته حیاط در مسجد اهل ایران تحت عنوان شماره مسجد توفیق مشهد نشان مشخصه مسجد به مدل اهل ایران شناخته گردیده است و مساجد کشور ایران معمولا از یک تا چهار ایوانه از هم متمایز میباشند.
حیاط ها را در نزدیکی صحن یا این که ایوان مسجد جاری ساختن می نمایند که خویش ساخت و ساز سلسله مراتب می نماید برای ورود به شبستان ها که محل اساسی عبادت میباشد، سوابق بنایی واسطه بین صحن و باطن سازه به اسم تراس که به پیش از اسلام و به اشکانیان و ساسانیان گشوده میشود و از نگاه کارکردی، این فضای خالص اهل ایران، نقش واسطه فی مابین باطن و برون سوزوسرما و گرما، فروغ و روشنایی و ظلمات اجرا می نماید.
این دور و اطراف، فضای تاخیر و مشاجره مسلمین پس از نماز، تماشای صحن و پندار خداترس در فقید خلقت میباشد. حیاط های مسجد اهل ایران دارنده تزئنات متنوعی می باشند به عنوان مثال مقرنس که در صدر به طور معمولی اعمال میشده اما رفته رفته به صورت بدون نقص تری در آمد، هر تعدادی که کاربرد مقرنس مسجد طالقانی مشهد در بعدازظهر سلجوقی متداول بوده و لیکن نقطع ی عطف آن در بعد از ظهر ایلخانان میباشد.